Ogrzewanie podłogowe kiedyś kojarzone wyłącznie z budownictwem jednorodzinnym - dziś rozwiązanie coraz powszechniej stosowane w budynkach mieszkalnych, wielorodzinnych oraz użytkowych. Niezwykle wydajne, ponieważ korzysta z naturalnego unoszenia się ciepłego powietrza, ogrzewając całe pomieszczenie. Ponadto, co może być ważne dla miłośników nowoczesnych surowych aranżacji pomieszczeń nie wymaga ono montażu grzejników na ścianie.
Jak działa ogrzewanie podłogowe?
Ogrzewanie podłogowe najczęściej wykonuje się na najniższej kondygnacji budynku mieszkalnego. W podpiwniczonych obiektach zazwyczaj jest to pierwszy poziom użytkowy. Z kolei w niepodpiwniczonych ogrzewanie znajduje się tuż nad płytą fundamentową lub wylewką na gruncie. W związku z tym izolacja w tym obszarze jest niezwykle istotna. Jej zadaniem będzie bowiem ograniczenie dostępu niskiej temperatury z zewnątrz i wydostawania się ciepła powstałego w ogrzewaniu podłogowym. Zastosowany w tym obszarze styropian podłogowy zapobiegnie utratom ciepła, a cała energia będzie skierowana do ogrzewania pomieszczenia. Dobra izolacja w ogrzewaniu podłogowym ułożonym na płycie fundamentowej zapobiegnie też niszczeniu jej konstrukcji. W tym newralgicznym miejscu w okresie grzewczym amplituda temperatur może sięgać kilkudziesięciu stopni. Dlatego styropian ograniczy przeciążenia wynikające z dużej różnicy temperatur w obrębie jednego elementu.
Żeby jednak ogrzewanie podłogowe było skuteczne i sprawnie funkcjonowało, należy zadbać o odpowiedni dobór materiałów oraz właściwą izolację najlepiej z zastosowaniem płyt styropianowych. Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac należy odpowiednio się do nich przygotować. I tak w zależności na jakim etapie jesteśmy najpierw na podłodze na gruncie na chudym betonie układa się szczelną izolację przeciwwilgociową. Można ją zrobić z folii polietylenowej o grubości 0,2 mm, papy podkładowej lub masy bitumicznej. Ważne by masa była bez rozpuszczalników organicznych, jeżeli chcemy na niej rozłożyć
styropian, inaczej rozpuszczalniki w niej zawarte zniszczą nam płyty styropianowe. Folię lub papę należy ułożyć z zakładem co najmniej 10 cm, a poszczególne zakłady najlepiej dokładnie skleić. Masa bitumiczna musi być dokładnie rozprowadzona po całej powierzchni chudziaka, aby powstała jednorodna powłoka. Warstwa izolacyjna powinna być przedłużona na ściany, tak by pokrywała kilka centymetrów więcej niż przewidziana grubość izolacji termicznej. Gy jesteśmy już przy rozkładaniu termoizolacji należy sprawdzić stan podłoża – powinno być mocne i trwałe, a także czyste i suche. Jeśli beton ułożony na stropie ma nierówną powierzchnię lub jest popękany, trzeba go ustabilizować, usuwając luźne fragmenty, i wygładzić warstwą zaprawy wyrównawczej. Wystające kawałki betonu oraz zanieczyszczenia należy zeszlifować.
Izolacja termiczna przy ogrzewaniu podłogowym
Izolacja termiczna podłóg najczęściej wykonywana jest ze styropianu, polistyrenu ekstrudowanego popularnie zwanego XPS-em w przypadku kiedy wiemy o zwiększonym nacisku który będzie występował na posadzkach. Kiedy chcemy osiągnąć najlepszy współczynnik termoizolacji posadzek mając do dyspozycji mniejszą niż standardowa ilość miejsca można pokusić się o płyty z pianki poliuretanowej. Produkt ma obecnie najlepszy współczynnik przenikalności cieplnej przy niewielkiej grubości płyty ale w parze z jej jakością kroczy oczywiście cena. Niezależnie od wybranego materiału muszą one być przeznaczone do zastosowań podłogowych – odpowiednio gęste i odporne na obciążenia. W każdym budynku podłoga jest przestrzenią, która przenosi największe obciążenia. To na niej opiera się cały ciężar użytkowy i stały elementów wyposażenia. Szczególnie w zakładach przemysłowych, magazynach, czy garażach ciężar zmienny przenoszony na podłogę może być spory. Grubość warstwy izolacyjnej powinna być obliczona przez projektanta i dostosowana do obecnie obowiązujących wymogów technicznych ale również do miejsca inwestycji. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że normy według których projektuję się izolację w budynkach ujmują również amplitudę temperatur zewnętrznych i w ten sposób dostosowywana jest grubość izolacji posadzek. Może ona różnić się nawet kilkoma centymetrami w zależności gdzie znajdować się będzie inwestycja. Izolacja w podłodze na gruncie zwykle ma ok 8-10 cm ale projektowane są posadzki z izolacją przekraczającą 20cm. Na stropie nad parterem najczęściej wystarczy 3-5 cm styropianu akustycznego lub twardego EPS-u. Warstwę stanowią dwie lub więcej płyt ułożonych na mijankę. Zapobiega to ewentualnemu powstawaniu mostków termicznych. Rzadziej stosuje się w tym miejscu płyty o krawędziach frezowanych. Kilka warstw płyt jest wygodne, zwłaszcza gdy musimy otulić izolacją poziome przewody instalacji wodnej lub kanalizacyjnej przebiegające w warstwach podłogi. Płyty należy układać z takim przesunięciem, by nie powstały pionowe szczeliny na grubości izolacji. Płyty powinny tworzyć zwartą i płaską powierzchnię, na której będzie można rozprowadzić przewody instalacji grzewczej.
Jaki styropian na ogrzewanie podłogowe?
Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe czynniki, do ogrzewania podłogowego używany jest
styropian na podłogę, określany przez producentów jako dach-podłoga, pospolicie nazywany również twardym. Ten rodzaj płyt polistyrenowych ma wyższy współczynnik odporności na ściskanie, od
styropianu fasadowego. Zazwyczaj jedynym wskazywanym parametrem przez projektantów jest owy współczynnik nacisku w skrócie - EPS100. Parametr ten mówi że przy obciążeniu równomiernie rozłożonym, sięgającym do trzech ton na metr kwadratowy płyta odkształca się jedynie w minimalnym stopniu. W przypadku szczególnie trudnych warunków, zwiększonego nacisku na metr kwadratowy lepszym rozwiązaniem będzie styropian o twardości EPS150, czy parking EPS200 lub
styrodur z deklarowanym naciskiem nawet do 21 ton na metr kwadratowy.
Innym niezwykle istotnym argumentem jest dobór styropianu pod względem współczynnika przenikania ciepła (λ). Im niższa wartość tego parametru, tym większą izolację termiczną stanowi płyta styropianowa. W przypadku płyt dach-podłoga czy parking, u dobrych producentów zazwyczaj występują one zarówno w formie białych arkuszy, jak i styropianu grafitowego o ciemniejszym, szarym kolorze z uszlachetniającymi dodatkami grafitu. Dzięki temu z łatwością można dopasować rodzaj płyt do indywidualnych warunków.
Izolacja do ogrzewania podłogowego - na co zwracać uwagę
Dobór grubości warstwy izolacji to problem, który pojawia się na każdym etapie wykonywania izolacji. Osoby szukające oszczędności, zazwyczaj wybierają cieńsze płyty styropianu. Cena nie jest najlepszym kryterium, ponieważ w takiej sytuacji istnieje ryzyko, że izolacja okaże się niewystarczająca. Ciepło z ogrzewania podłogowego będzie przenikało do fundamentów, co na etapie długotrwałego użytkowania przerodzi się w duże straty na ogrzewaniu.
Nienajlepszym rozwiązaniem jest asekuracyjne nakładanie zbyt grubej warstwy płyt polistyrenowych. Należy pamiętać, że polistyren bardzo długo zachowuje swoją sztywność wymiarową, jednak podczas eksploatacji może nieznacznie się kurczyć. W przypadku zbyt grubej warstwy ta utrata grubości może prowadzić do powstawania pustych przestrzeni między fundamentem a wylewką, co z kolei może przyczynić się do pękania podłogi w ogrzewanych pomieszczeniach.
Jak widać, żadne ze skrajnych rozwiązań nie jest odpowiednie i w tej dziedzinie warto posłuchać specjalistów. Grubość warstwy styropianu na podłogę jest bowiem zależna nie tylko od podłoża, na którym będzie układane ogrzewanie podłogowe, ale także od rodzaju izolatora. Warto więc zdać się na pomoc architekta lub doświadczonego specjalisty, którzy będą w stanie dokładnie obliczyć grubość płyt izolacyjnych.
Osoby, które wolą samodzielnie dobierać materiały izolacyjne, mogą sugerować się standardowymi grubościami. W przypadku ogrzewania podłogowego na płycie fundamentowej grubość styropianu białego to 15 do 25 cm, z kolei styropianu grafitowego od 12 - 15 cm. Zaleca się stosowanie dwóch warstw płyt styropianu fundamentowego, układanych na zakładkę. Zapobiegnie to powstawaniu pionowych szczelin przez całą grubość, czyli tak zwanych mostków termicznych. Jeśli ogrzewanie podłogowe układamy na stropie ponad ogrzewanym pomieszczeniem, wówczas wystarczy warstwa 3 - 5 cm. Wspomniane założenia biorą pod uwagę wymagania polskiej normy i dodatek na komfort termiczny.
Do planowania izolacji w ogrzewaniu podłogowym warto podejść rozsądnie i ze sporą uwagą. Nie warto też oszczędzać na materiałach, ponieważ może się to okazać bardzo krótkowzroczne. W przypadku niewłaściwego montażu płyt polistyrenowych lub niewystarczających właściwościach izolacji, dodatkowy remont może okazać się bardzo uciążliwy. Koszty takiego przedsięwzięcia nie są niskie, zważywszy na cenę elementów wykończeniowych, jakie znajdują się na podłodze.
