Klasy energetyczne budynku od 2024 roku
Od stycznia 2024 roku nowe przepisy dotyczące klasy energetycznej budynków wchodzą w życie, wprowadzając znaczące zmiany dla branży budowlanej, deweloperów, jak i przyszłych właścicieli i najemców. Nowa dyrektywa o efektywności budynków ma na celu nie tylko poprawę efektywności energetycznej nowo powstających obiektów, ale również stymulację modernizacji istniejących budynków, co jest kluczowym krokiem w kierunku osiągnięcia neutralności klimatycznej. W świetle zmian klimatycznych i rosnącej świadomości ekologicznej nowe regulacje stanowią odpowiedź na potrzebę ograniczenia zużycia energii i emisji CO2, jak również mają na celu zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych dla użytkowników końcowych. W tym artykule przyjrzymy się szczegółom tych przepisów, ich wpływowi na rynek nieruchomości oraz wyzwaniom, które stawiają przed wszystkimi uczestnikami procesu budowlanego. Rozpoczynając od kluczowych definicji i założeń, przez omówienie poszczególnych klas energetycznych, aż po konsekwencje dla projektowania, budowy oraz modernizacji budynków, przedstawimy kompleksowy przegląd nadchodzących zmian w polskim prawie budowlanym.
Klasy energetyczne budynku - jakie są?
Klasa energetyczna budynku to kategoria, która określa efektywność energetyczną budynku, czyli jak dużo energii (na ogrzewanie, chłodzenie, ciepłą wodę i oświetlenie) potrzebuje on do zapewnienia komfortu mieszkańcom. Kwestia ta zyskała na znaczeniu w kontekście globalnego dążenia do zwiększenia efektywności energetycznej i redukcji emisji CO2. W Europie, w tym w Polsce, obowiązują konkretne normy i wymagania dotyczące klasyfikacji energetycznej budynków, które mają na celu informowanie właścicieli i potencjalnych nabywców o zużyciu energii przez dany obiekt. W dalszej części artykułu przybliżymy jakie są klasy energetyczne budynku.
Co oznacza klasa od A do G?
Nowe klasy energetyczne budynków są oznaczane literami od A do G, gdzie A oznacza najwyższą efektywność energetyczną, a G – najniższą. Budynki klasy A zużywają znacznie mniej energii na potrzeby ogrzewania, chłodzenia, podgrzewania wody i oświetlenia w porównaniu z budynkami w klasie G. Poniżej co oznacza klasa od A do G:
- Klasa A (bardzo niska energia) - oznacza budynek o bardzo wysokiej efektywności energetycznej, który jest często wyposażony w systemy odnawialnych źródeł energii (np. panele słoneczne, pompy ciepła).
- Klasy B i C - są to budynki o dobrej efektywności energetycznej, które korzystają z nowoczesnych technologii izolacyjnych i systemów ogrzewania.
- Klasa D - średnia efektywność energetyczna, standard dla wielu współczesnych budynków.
- Klasy E, F i G - oznaczają budynki o niskiej efektywności energetycznej często starsze budynki, które wymagają modernizacji w celu poprawy ich parametrów energetycznych.
Klasy energetyczne od 2024 roku
Zmiany w regulacjach dotyczących klasyfikacji energetycznej budynków są wprowadzane w odpowiedzi na rosnącą potrzebę zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Od 2024 roku wprowadzane są nowe standardy, które mają na celu jeszcze bardziej zaostrzyć wymagania wobec nowo budowanych obiektów. Celem tych zmian jest zwiększenie liczby budynków klasyfikowanych w najwyższych kategoriach energetycznych (A i B), co ma przyczynić się do zmniejszenia zapotrzebowania na energię oraz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.
Nowe przepisy wymagają, aby projektanci i deweloperzy stosowali jeszcze bardziej zaawansowane technologie budowlane i materiały izolacyjne, a także integrowali systemy wykorzystujące odnawialne źródła energii. Wprowadzenie bardziej rygorystycznych standardów ma również na celu promowanie innowacji w budownictwie i rozwijanie nowych rozwiązań technologicznych, które będą mogły zaspokoić rosnące wymagania efektywności energetycznej.
Podsumowując klasy energetyczne od 2024 roku w budownictwie od A do G są ważnym wskaźnikiem, który pomaga ocenić, jak bardzo efektywny energetycznie jest dany budynek. Znajomość tych klas jest istotna nie tylko z punktu widzenia ekonomicznego (niższe rachunki za energię dla mieszkańców), ale również ze względu na ochronę środowiska przez redukcję emisji CO2. Wprowadzane zmiany od 2024 roku mają na celu jeszcze bardziej zintensyfikować te działania, kładąc fundament pod bardziej zrównoważoną przyszłość w zakresie budownictwa.
Świadectwo energetyczne - czym jest i co zawiera?
Świadectwo energetyczne, znane również jako certyfikat energetyczny lub charakterystyka energetyczna budynku, to dokument określający efektywność energetyczną budynku lub lokalu mieszkalnego. Jest to oficjalne świadectwo, które musi być sporządzone przez uprawnionego audytora energetycznego. Certyfikat ten stał się obowiązkowy w wielu krajach, w tym w Polsce, w kontekście transakcji sprzedaży lub wynajmu nieruchomości, a także przy budowie nowych obiektów lub ich gruntownych modernizacjach.
Świadectwo charakterystyki energetycznej 2024 zawiera szereg istotnych informacji, które pozwalają ocenić, jak dużo energii potrzebuje budynek do utrzymania optymalnych warunków użytkowania, a także jakie są potencjalne obszary do poprawy efektywności energetycznej. Oto główne elementy, które są zawarte w świadectwie energetycznym:
- Dane identyfikacyjne budynku - lokalizacja, rodzaj budynku (mieszkalny, użytkowy itp.), rok budowy, informacje o systemach grzewczych i instalacjach.
- Klasa efektywności energetycznej - określona na podstawie skali od A+ (najwyższa efektywność) do G (najniższa efektywność), co daje szybką orientację w zakresie zużycia energii.
- Zapotrzebowanie na energię pierwotną - całkowite zapotrzebowanie budynku na energię niezbędną do ogrzewania, chłodzenia, podgrzewania wody, wentylacji i oświetlenia, wyrażone w kWh/m² na rok.
- Wskaźnik emisji CO2 - ilość emitowanego dwutlenku węgla na metr kwadratowy powierzchni budynku na rok, co ma szczególne znaczenie w kontekście walki ze zmianami klimatycznymi.
- Zalecenia dotyczące możliwości poprawy efektywności energetycznej - propozycje działań, które mogą zostać podjęte w celu obniżenia zużycia energii i poprawy komfortu użytkowania, np. modernizacja systemu ogrzewania, poprawa izolacji cieplnej budynku.
- Informacje dodatkowe - mogą zawierać szczegóły dotyczące wykorzystania odnawialnych źródeł energii (np. solarów, pomp ciepła), a także inne istotne aspekty techniczne i użytkowe budynku.
Świadectwo energetyczne jest ważnym narzędziem, które nie tylko informuje o obecnym stanie energetycznym budynku, ale również wskazuje kierunki, w jakich można dokonać ulepszeń. Poprzez realizację zaleceń zawartych w świadectwie, właściciele mogą znacząco zmniejszyć koszty eksploatacji budynku, poprawić jego wartość rynkową oraz przyczynić się do ochrony środowiska przez redukcję emisji szkodliwych gazów.
Dlaczego klasy energetyczne są ważne?
Klasy energetyczne budynków mają kluczowe znaczenie z kilku powodów, które dotyczą zarówno indywidualnych właścicieli i użytkowników, jak i społeczeństwa w szerszym kontekście. Oto najważniejsze z nich:
- Oszczędności finansowe - budynki o wysokiej klasie energetycznej są bardziej efektywne pod względem zużycia energii, co przekłada się na niższe rachunki za ogrzewanie, chłodzenie, ciepłą wodę i oświetlenie. Inwestycja w efektywność energetyczną może przynieść znaczne oszczędności w długim terminie.
- Komfort użytkowania - wysoka efektywność energetyczna często wiąże się z lepszym utrzymaniem stabilnej temperatury wewnątrz budynku, lepszą izolacją akustyczną oraz ogólnie lepszą jakością powietrza wewnętrznego. To wszystko przekłada się na większy komfort dla mieszkańców i użytkowników.
- Wartość nieruchomości - budynki z lepszą klasą energetyczną są często bardziej atrakcyjne na rynku nieruchomości. Ich wyższa efektywność może zwiększać wartość rynkową i uczynić je bardziej pożądanymi w procesie sprzedaży lub wynajmu.
- Ochrona środowiska - efektywność energetyczna ma bezpośredni wpływ na środowisko poprzez redukcję emisji gazów cieplarnianych, takich jak CO2. Budynki o wysokiej klasie energetycznej zużywają mniej zasobów naturalnych, co pomaga zmniejszyć negatywny wpływ na planetę i przyczynia się do walki ze zmianami klimatycznymi.
- Bezpieczeństwo energetyczne - poprawa efektywności energetycznej budynków może również przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez zmniejszenie ogólnego zapotrzebowania na energię. To z kolei może pomóc ograniczyć zależność od importowanych źródeł energii i zwiększyć stabilność dostaw.
- Zgodność z regulacjami - w wielu krajach obowiązują przepisy prawa wymagające od nowych i modernizowanych budynków osiągnięcia określonych standardów efektywności energetycznej. Posiadanie świadectwa energetycznego klasyfikującego budynek w wysokiej klasie energetycznej jest więc nie tylko zalecane, ale często konieczne dla zgodności z lokalnymi przepisami budowlanymi i energetycznymi.
- Promowanie zrównoważonego rozwoju - dążenie do wyższych klas energetycznych promuje innowacje w technologiach budowlanych i materiałach, wspierając rozwój zrównoważonych rozwiązań w budownictwie. To z kolei może przyczynić się do osiągnięcia globalnych celów zrównoważonego rozwoju.
Podsumowując, klasy energetyczne mają istotny wpływ na ekonomię, ekologię oraz jakość życia, stając się jednym z kluczowych elementów nowoczesnego budownictwa i zarządzania nieruchomościami.
Nowelizacja ustawy o świadectwach energetycznych - jakie zmiany się szykują?
Nowelizacja ustawy o świadectwach energetycznych wprowadza istotne zmiany w zakresie obowiązków związanych z ich sporządzaniem oraz prezentacją. Kto musi mieć świadectwo energetyczne w 2024? Oto kluczowe zmiany i informacje, które warto znać:
- Obowiązek sporządzania świadectw energetycznych jest rozszerzony i dotyczy teraz każdej sprzedaży lub najmu budynku, lokalu mieszkalnego, a także przy zakończeniu budowy lub uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie nowych budynków od 28 kwietnia 2023 roku.
- Świadectwa energetyczne są ważne przez 10 lat, jednak, jeśli budynek przeszedł termomodernizację, co zmienia jego charakterystykę energetyczną (np. wymiana okien, wymiana źródła ciepła, docieplenie budynku), wymagane jest sporządzenie nowego świadectwa.
- Koszt sporządzenia świadectwa energetycznego waha się od około 500 do 1500 zł, w zależności od wielkości i złożoności budynku, lokalizacji oraz dostępności dokumentacji technicznej. W przypadku mieszkań koszt ten może wynosić od 300 do 700 zł, a dla domów od 600 do 1500 zł.
- Świadectwa mogą być składane zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej. Są one rejestrowane i podpisane elektronicznie, a ich dane są publicznie dostępne w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków.
- Brak świadectwa energetycznego może skutkować nałożeniem grzywny do 5 tysięcy złotych, zarówno na właściciela (za nieprzedłożenie dokumentu przy sprzedaży lub wynajmie) jak i na osobę sporządzającą świadectwo (za składanie fałszywych oświadczeń).
- Różnica między świadectwem energetycznym a audytem energetycznym polega na tym, że świadectwo prezentuje aktualną charakterystykę energetyczną budynku, natomiast audyt energetyczny zawiera dodatkowo propozycje usprawnień mających na celu ograniczenie kosztów zużycia energii oraz wylicza koszty i oszczędności wynikające z proponowanych działań termomodernizacyjnych.
Zmiany te wskazują na rosnące znaczenie efektywności energetycznej budynków oraz zobowiązują właścicieli i zarządców do świadomego zarządzania zużyciem energii w celu zmniejszenia wpływu na środowisko i zwiększenia oszczędności.
Klasy energetyczne budynków w 2024 roku – najważniejsze kryteria klasyfikacji
Klasy energetyczne budynku od 2024 roku w Polsce ulegną zmianie, wprowadzając nowe kryteria klasyfikacji zgodnie z dyrektywą EPBD, mającą na celu zmniejszenie zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych. Klasyfikacja ta ma na celu promowanie efektywności energetycznej i wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych w budynkach. Poniżej kilka wskazówek jak sprawdzić klasę energetyczną budynku.
Główne kryteria klasyfikacji:
- Zużycie energii - Klasy energetyczne, od A+ do G, będą przyznawane na podstawie rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną. Im niższe zużycie energii, tym wyższa klasa energetyczna budynku.
- Emisja CO2 - Klasy energetyczne będą również uwzględniać emisję dwutlenku węgla, z najwyższymi ocenami dla budynków o zerowej emisji CO2.
- Wskaźnik zapotrzebowania na energię dostarczoną netto (ED) - Nowe przepisy wprowadzą ten wskaźnik, który będzie wskazywać różnicę pomiędzy energią końcową dostarczoną a wyeksportowaną, dodając kolejny wymiar do oceny efektywności energetycznej.
Planowane zmiany i cele:
- Nowe budynki - Od 2026 roku wszystkie nowe budynki publiczne, a od 2028 roku wszystkie nowe budynki mieszkalne, powinny być zeroemisyjne, czyli nie emitować gazów cieplarnianych.
- Istniejące budynki - Budynki niemieszkalne i publiczne będą musiały osiągnąć klasę energetyczną E do 2027 roku, a klasę D do 2030 roku. Budynki mieszkalne będą miały na to czas do 2030 i 2033 roku odpowiednio.
Wpływ na właścicieli i zarządców budynków:
Zmiany te mogą wymagać od właścicieli i zarządców budynków inwestycji w termomodernizację i instalację technologii odnawialnych źródeł energii, jak panele słoneczne, aby spełnić nowe wymagania i osiągnąć wyższe klasy energetyczne. W dłuższej perspektywie, inwestycje te mają na celu nie tylko poprawę efektywności energetycznej i zmniejszenie wpływu na środowisko, ale także generowanie oszczędności dla właścicieli budynków poprzez zmniejszenie zużycia energii.
Świadectwa energetyczne budynków – jakie obowiązki czekają właścicieli nieruchomości w 2024 roku?
W 2024 roku właściciele nieruchomości w Polsce będą musieli dostosować się do nowych regulacji dotyczących świadectw energetycznych. Oto główne obowiązki, które ich czekają:
- Sporządzanie i posiadanie świadectw energetycznych - właściciele będą musieli posiadać aktualne świadectwo energetyczne dla swoich budynków, które są sprzedawane, wynajmowane lub po prostu nowo wybudowane. Świadectwa te będą musiały być sporządzane zgodnie z nowymi standardami, które mogą obejmować szczegółowsze kryteria efektywności energetycznej i wykorzystanie energii odnawialnej.
- Wprowadzenie wymogów dla nowych budynków - nowe budynki będą musiały spełniać bardziej rygorystyczne wymogi dotyczące efektywności energetycznej, by móc uzyskać pozytywną ocenę w świadectwie energetycznym. Może to oznaczać konieczność projektowania budynków zeroemisyjnych lub bardzo niskoemisyjnych.
- Modernizacja istniejących budynków - właściciele istniejących nieruchomości mogą być zobowiązani do przeprowadzenia termomodernizacji, by poprawić ich efektywność energetyczną i spełnić nowe standardy klasyfikacji energetycznej.
- Zwiększone koszty - modernizacja budynków w celu spełnienia nowych wymogów efektywności energetycznej może wiązać się z dodatkowymi kosztami, zarówno dla właścicieli nowo budowanych obiektów, jak i dla tych, którzy modernizują istniejące nieruchomości.
- Potencjalne kary za brak świadectwa - nieposiadanie wymaganego świadectwa energetycznego przy sprzedaży lub wynajmie nieruchomości może skutkować nałożeniem sankcji finansowych na właścicieli.
W 2024 roku, właściciele nieruchomości będą musieli bardziej niż kiedykolwiek skoncentrować się na efektywności energetycznej swoich budynków, zarówno w kontekście spełnienia wymogów prawnych, jak i przyczynienia się do ogólnych celów związanych z ochroną klimatu i redukcją zużycia energii. To zmiany, które są wprowadzane w odpowiedzi na globalne wyzwania klimatyczne i mają na celu przyspieszenie przejścia na bardziej zrównoważone źródła energii oraz metody budowania i zarządzania nieruchomościami.
Co klasy energetyczne oznaczają dla właścicieli domów?
Klasy energetyczne mają istotne znaczenie dla właścicieli domów, wpływając na kilka kluczowych aspektów ich nieruchomości:
- Oszczędności finansowe - wysoka klasa energetyczna oznacza mniejsze zużycie energii na ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie i inne potrzeby energetyczne domu, co przekłada się na niższe rachunki za energię.
- Komfort mieszkania - budynki o wyższej efektywności energetycznej często zapewniają lepszy komfort termiczny i jakość powietrza wewnętrznego dzięki lepszej izolacji i systemom zarządzania energią.
- Wartość rynkowa nieruchomości - domy o wyższych klasach energetycznych mogą być bardziej atrakcyjne dla kupujących lub najemców, co może przyczynić się do zwiększenia ich wartości rynkowej.
- Wpływ na środowisko - wybór domu o wyższej efektywności energetycznej przyczynia się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i jest krokiem w kierunku zrównoważonego rozwoju.
- Zgodność z regulacjami - z biegiem czasu przepisy dotyczące efektywności energetycznej budynków stają się coraz bardziej restrykcyjne. Posiadanie domu spełniającego nowe standardy może uchronić właścicieli przed potrzebą przeprowadzenia kosztownych modernizacji w przyszłości.
W związku z tym, klasy energetyczne stanowią istotny czynnik, który właściciele domów powinni wziąć pod uwagę podczas budowy, kupna, sprzedaży lub modernizacji swojej nieruchomości. Ulepszenie efektywności energetycznej domu nie tylko przynosi korzyści finansowe i środowiskowe, ale także zwiększa komfort i jakość życia mieszkańców.
Jak zmienić klasę energetyczną budynku?
Zmiana klasy energetycznej budynku wymaga działań mających na celu poprawę jego efektywności energetycznej. Oto kilka kluczowych kroków:
- Termomodernizacja - polega na poprawie izolacji termicznej budynku, w tym docieplenie ścian, dachu, podłóg, wymiana starych okien i drzwi na nowe, o lepszych parametrach izolacyjnych.
- Modernizacja systemów grzewczych i wentylacyjnych - zastąpienie starych kotłów i systemów grzewczych na paliwa kopalne nowoczesnymi, bardziej efektywnymi rozwiązaniami, takimi jak pompy ciepła, systemy kogeneracyjne czy instalacje solarne.
- Wykorzystanie energii odnawialnej - instalacja paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych do ogrzewania wody użytkowej, czy wykorzystanie innych technologii OZE do zaspokajania potrzeb energetycznych budynku.
- Zarządzanie energią - instalacja inteligentnych systemów zarządzania energią, które pozwalają na optymalizację zużycia energii w budynku, w tym automatyczne sterowanie oświetleniem, ogrzewaniem czy wentylacją.
- Audyt energetyczny - przeprowadzenie profesjonalnego audytu energetycznego, który pomoże zidentyfikować najbardziej efektywne sposoby na poprawę efektywności energetycznej budynku oraz wyznaczyć priorytety działań modernizacyjnych.
Realizacja tych działań może wymagać znacznych inwestycji początkowych, ale w dłuższej perspektywie przynosi korzyści w postaci niższych rachunków za energię, wyższego komfortu użytkowania oraz zwiększenia wartości nieruchomości. Ponadto, poprawa klasy energetycznej budynku przyczynia się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i jest krokiem w kierunku zrównoważonego rozwoju.